Fysiotherapie bij een enkelverstuiking

Iedereen is weleens door zijn of haar enkel gegaan. Tijdens sporten of zelfs gewoon tijdens een stukje wandelen. Wanneer het hele gewicht op één voet komt te staan, dan kan de enkel zomaar dubbel klappen. Meteen verzwikking of een verstuiking als gevolg.

Gelukkig genezen de meeste verzwikte enkels vanzelf. Maar bij ernstigere schade spreken we van een verstuikte enkel. Deze blessure is erg vervelend en kan langdurig klachten veroorzaken, er is namelijk echte schade aan de ligamenten van de enkel. Wat kun je hiertegen doen?

Verzwikte enkel vs. verstuikte enkel

Bij zowel een enkelverzwikking als een enkelverstuiking, worden de enkelbanden aan de binnenkant of de buitenkant van het enkelgewricht verrekt en soms zelfs gescheurd. Gewrichtsbanden zijn weefsels met een slechte doorbloeding en genezen niet snel.

Een verrekking van de banden doet pijn, maar geneest vanzelf. Een scheuring in de banden creëert wondjes die door het tekort aan bloed niet snel helen. In dit laatste geval spreken we van een verstuiking.

De zwakke enkel

Voor een gewricht wat het hele lichaam moet dragen, zit de enkel eigenlijk relatief onstabiel in elkaar. De banden aan de binnenkant van de enkel zijn erg stevig, je hoort dus ook niet snel dat iemand naar binnen door de enkel is gegaan. De buitenkant van de enkel is daarentegen veel instabieler. Dit komt doordat de binnenste enkelbanden korter en steviger zijn dan de buitenste enkelbanden. Verstuikingen komen dus vooral voor met schade aan de buitenste enkelbanden.

“De fysiotherapeut stelt een behandelplan op afhankelijk van de locatie van de scheuring in de enkelbanden en de ernst van de blessure. “

– Fysio World Amsterdam

Chronische enkelinstabiliteit

De enkelbanden herstellen dus langzaam. Als de enkel eenmaal een keer is verzwikt, dan zal er enige tijd na de eerste verzwikking wat meer ruimte en minder stevigheid in het enkelgewricht zijn. Het gevaar is nu dat de enkel nóg makkelijker verzwikt. Als de enkel vaak verzwikt, dan krijgen de banden helemaal geen tijd om te herstellen en ontstaat een chronische enkelinstabiliteit. De kans dat de enkelbanden nu niet alleen verrekken maar ook scheuren is nu veel groter.

Het herstel na een verstuiking

De prognose voor enkelblessures is relatief goed, zeker wanneer er professionele begeleiding tijdens het herstel is. Bij de eerste enkelblessure zou de pijn binnen twee weken af moeten nemen. Als er vaker enkelblessures zijn geweest in dezelfde enkel, dan is de prognose minder positief, omdat de pijn en de instabiliteit langer aan zullen houden. Gelukkig kan er veel gedaan worden om het herstel te bevorderen.

Acute behandelingen

Direct na het oplopen van de blessure wordt de RICE methode toegepast. De onderdelen zijn:

Rust houden
IJs op de zwelling
Compressie
Elevatie (omhoog houden) van de voet

Het doel van deze behandelingen is het verlichten van de eerste pijn en vermindering van de zwelling. Het ijs zou 15 tot 20 minuten achter elkaar op de zwelling gehouden moeten worden voor een optimaal effect.

Fysisch onderzoek werd vroeger zo snel mogelijk na het oplopen van de blessure uitgevoerd, inmiddels is dit bewezen als ongunstig voor het verloop van de blessure. Tegenwoordig wordt dit pas 4-8 dagen na het oplopen van de blessure uitgevoerd.

Langdurige behandelingen

Enkelblessure kunnen heftig zijn. Zeker wanneer er zware schade is aan de banden. Door middel van een röntgenfoto kan worden gezien of er ook schade aan de botten is. Als dit wordt uitgesloten en de grote zwelling en pijn blijven na de RICE behandeling aanwezig, dan is de kans groot dat er een enkelbandruptuur is.

Een arts kan kiezen dan voor een immobilisatie, waarbij de enkel in een hoek van 90 graden wordt vastgezet met gips. Na 5 dagen moet immobilisatie volgens de KNGF verruild worden met oefentherapie. Dit is ook het moment om een fysisch diagnostisch onderzoek uit te voeren om de blessure te lokaliseren. De fysiotherapeut neemt vanaf hier de behandeling over.